مقدمه
دستگاه قرص ساز یا دستگاه پرس قرص، یک دستگاه مکانیکی است که انواع مواد پودری و گرانولی خشک را به قرص تبدیل میکند. این دستگاه‌ها پودر قرص را فشرده یا پرس کرده و بسته به نوع دستگاه، قرص‌هایی در ابعاد و اشکال مختلفی تولید می‌کنند. دستگاه‌های پرس قرص در صنایع مختلفی از قبیل داروسازی، تولید مواد شوینده، لوازم آرایشی و بهداشتی و … کاربرد دارند. انواع مختلفی دستگاه‌های پرس قرص در بازار وجود دارد که از لحاظ ظرفیت تولید، دقت، سرعت، سایز و اندازه قرص‌هایی که تولید می‌کنند، متفاوت هستند. انواع مدل‌های دستگاه پرس قرص را در یک دسته‌بندی کلی به دو نوع دستی و اتوماتیک تقسیم می‌کنند. صادرات کالا به فرآیند فروش کالاهایی تولیدی به صورت مستقیم یا با واسطه در کشورهای دیگر که منجر به افزایش تولید ناخالص ملی و ورود ارز به کشور میشود اشاره دارد. این فرآیند شامل انتخاب بازارهای هدف، تولید یا بسته‌بندی کالاها، انتخاب روش حمل و نقل، ارسال و تحویل به موقع کالا به مشتریان خارجی و همچنین خدمات پس از فروش میشود. صادرات به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه تجارت بین‌الملل نقشی مهمی در توسعه رشد اقتصادی کشور و افزایش درآمدزایی برای آن دارد.
دستگاه قرص ساز چیست؟
دستگاه قرص‌ساز (Tablet Maker Machine) دستگاهی است که با فشرده‌سازی و پرس مواد پودری و گرانولی، آنها را به قرص تبدیل میکند. این دستگاه برای تولید انواع قرص از قبیل تولید قرص نمک، تولید قرص نفتالین، تولید قرص ماشین لباسشویی، تولید صابون و انواع قرص‌ها در اشکال و اندازه‌های مختلف به کار برده میشود.
دستگاه‌های پرس قرص به طور گسترده در صنایع مختلف از قبیل صنایع تولید دارو، صنایع شیمیایی، محصولات پاک‌کننده، گلوله‌های صنعتی، تولید مواد آرایشی و غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
روش کار دستگاه قرص‌ساز
همانطور که گفتیم، دستگاه قرص‌ساز برای تولید انواع قرص به کار برده میشود. عملکرد این دستگاه به گونه‌ای است که مواد پودری دانه‌بندی شده را با استفاده از دو مشت و یک قالب به هم فشرده میکند. این فشرده‌سازی تا جایی ادامه خواهد داشت که مواد به هم متصل شود؛ بنابراین انواع قرص‌ها بر اثر فشار ترکیبی دو مشت و یک قالب تولید می‌شوند.
دستگاه‌های قرص‌ساز قابلیت اندازه‌گیری دقیق میزان پودری که داخل حفره را پر میکند را دارند. این دستگاه‌ها با کنترل عمق دقیق منگنه تحتانی، میزان پودر را اندازه‌گیری کرده و مقدار اضافی موارد را از بالای قالب می‌تراشند. در این وضعیت منگنه زیرین نیز به پایین کشیده شده و به صورت موقتی پوشانده میشود. این عمل برای جلوگیری از ریختن مواد است.
انواع دستگاه قرص‌ساز
انواع دستگاه قرص‌ساز یا پرس قرص را در یک دسته‌بندی کلی در دو دسته دستگاه قرص ساز دستی و دستگاه قرص‌ساز اتوماتیک دسته‌بندی می‌کنند.
دستگاه قرص‌ساز دستی
دستگاه پرس قرص دستی، دستگاهی با کارایی بالا، قیمت مناسب و مقرون‌به‌صرفه است. این دستگاه برای کارگاه‌های تولیدی قرص کوچک کاربرد دارد؛ بنابراین اگر قصد خرید دستگاه پرس قرص را دارید، بهتر است ابتدا ظرفیت تولید خود را ارزیابی کنید و در صورتی که در وضعیت فعلی تیراژ تولید قرص شما پایین (کمتر از 5 تن) است، با خرید یک دستگاه تولید قرص دستی، هزینه‌های اولیه خود را پایین بیاورید. در ادامه ویژگی‌های کلی دستگاه پرس قرس دستی را بیان کرده‌ایم.
ویژگی‌های دستگاه پرس قرص دستی
همانطور که اشاره کردیم، مدل‌های مختلفی از دستگاه پرس قرس در بازار موجود است. قرص‌ساز دستی به‌عنوان یکی از انواع دستگاه‌های پرس قرص، دستگاهی سبک وزن با کاربری آسان است. این دستگاه به‌راحتی جابجا میشود و ظرفیت تولید 500 الی 1500 عدد قرص در ساعت را دارد. دستگاه قرص‌ساز دستی قادر است قرص‌هایی با سایز زیر 9 میلی‌متر تولید کند.
کاربردها و طرز کار دستگاه پرس قرص دستی
کار با دستگاه پرس قرص دستی بسیار آسان است. هر کاربری به راحتی می‌تواند قالب دستگاه را تعویض کند. این دستگاه‌ها بیصدا و کم مصرف هستند. قابلیت حمل آسانی دارند و بهترین دستگاه برای پرس قرص، تولید خوراک آبزیان، تولید کود، و … هستند.
بهترین مدل‌های دستگاه تولید قرص برای تولید در مقدار پایین، دستگاه‌های تولید قرص دستی هستند. قرص‌سازهای دستی، وزن سبک، کارایی آسان و قیمت مناسبی دارند.
یک مدل دیگر دستگاه قرص ساز دستی، دستگاه پرس قرص 6 تن است. این نوع دستگاه نیز به صورت دستی کار میکند؛ اما ظرفیت تولید آن بیشتر است. دستگاه قرص‌ساز شش تن قابلیت تولید 2500 عدد قرص در ساعت را دارد. سایز قرص‌های تولید شده با این دستگاه زیر 11 میلی‌متر است. این دستگاه بی‌صداست و قابلیت تنظیم و تغییر فشار دارد.
دستگاه‌های پرس قرص دستی برای تولید انواع قرص‌های گیاهی از جمله قرص‌های روان‌کننده، قرص‌های تقویتی، قرص‌های جویدنی و قرص‌های جوشان به کار برده می‌شوند.
دستگاه قرص‌ساز اتوماتیک
دستگاه‌های پرس قرص اتوماتیک پیشرفته‌تر از دستگاه‌های تولید قرص دستی هستند. عملکرد، کارایی، ظرفیت و سرعت تولید قرص با استفاده از دستگاه تولید قرص اتوماتیک بیشتر است. این دستگاه‌ها نسبت به مدل‌های دستی مزایای بیشتری دارند؛ از جمله آن ها میتوان به صدای کم، مصرف مواد اولیه کمتر و تنظیمات حرفه‌ای‌تر برای تولید قرص در اشکال متنوع اشاره کرد. دستگاه‌های اتوماتیک انواع مختلفی دارند که بسته به ظرفیت، دقت و کیفیت تولید از یکدیگر متمایز می‌شوند.
انواع دستگاه قرص ساز اتوماتیک
دستگاه‌های اتوماتیک تولید قرص بر اساس ظرفیت تولید و کارایی به انواع دستگاه قرص‌ساز اتومات 8 تا 10 تن، دستگاه قرص‌ساز اتومات 20 تن و دستگاه پرس قرص هیدرولیک تقسیم‌بندی می‌شوند. دستگاه‌های تولید قرص اتوماتیک 8 تا 10 تن و 20 تن، قابلیت تولید با ظرفیت بالا را دارند و به طور همزمان با 4 سنبه کار می‌کنند. برخی از مزایای دستگاه پرس قرص 20 تن نیز کم‌صدا بودن، سرعت بالای تولید و امکان تعویض سریع و آسان قالب‌هاست.
دستگاه پرس قرص هیدرولیک
دستگاه پرس قرص هیدرولیک از ویژگی‌های بسیار مفیدی برخوردار است. این دستگاه قابلیت تولید قرص در ابعاد متوسط و بزرگ با تیراژ بالا را دارد. به سیستم کنترل PLC و نمایشگر تمام لمسی مجهز است.
دستگاه تولید قرص هیدرولیک در دو مدل low option و high option در بازار موجود می باشد. به طور کلی مزایای دستگاه پرس قرص هیدرولیک شامل موارد ذکر شده در لیست زیر است:
• قابلیت تولید انواع قرص در ابعاد متوسط و بزرگ با تعداد بالا
• مجهز به سیستم کنترل PLC و نمایشگر تماس لمسی
• قابلیت تنظیم روی حالت Manual (حالت دستی)
• بیصدا
• تعویض سریع و آسان انواع قالب
• قابلیت تنظیم رنگ
• قابلیت رفع عیوب
• قابلیت تنظیم فشار و کنترل فشار پرس از روی نمایشگر لمسی
• مجهز به رادیات خنک‌کننده روغن جهت استفاده به صورت مداوم
• کاورکشی مناسب دستگاه
• امکان افزایش تعداد سنبه‌های مورد استفاده در دستگاه
• قابلیت تنظیم ارتفاع لایه‌های دستگاه
• فیدر منحصربه‌فرد با عملکرد لنتی به منظور جلوگیری از ریزش مواد پودری
• کاربری آسان نمایشگر
• استفاده از قطعات با کیفیت جهت استفاده طولانی مدت
دستگاه قرص ساز (پرس قرص) صنعتی
دستگاه قرص ساز صنعتی دایم کار بوده و قابلیت تنظیم فشار دلخواه بدون نیاز به آچار و تخصص فنی را دارد و در زمان کار میتوان تنظیماتی را روی آن انجام داد. این دستگاه کاملا بیصدا است و 3500 عدد قرص در ساعت تا قطر 30 میلی متر و عمق بارگیر 25 میلی متر را تولید میکند و همچنین تعویض قالب ها و کار با آن آسان است.
دستگاه قرص ساز (پرس قرص) چند سنبه ای
برای تولید قرص با سرعت بالا از 8000 الی 24000 عدد قرص با توجه به سایز و اندازه قرص به کار می رود. قابلیت کنترل سرعت و تبدیل برق تک فاز به سه فاز را داراست. این دستگاه دائم کار است و توان استفاده 24 ساعته را دارد.
دستگاه پرس قرص تک سنبه ای
دستگاه پرس قرص تک سنبه ای برای تولید قرص های چسبنده، عسلی و خمیری نیز طراحی شده است. دستگاه پرس قرص تک سنبه دارای قدرت پرس 700 نیوتن و عمل پرکردن 22 میلی متری و قابلیت تولید 3200 قرص با قطرهای متفاوت مانند 3، 4، 5، 6، 7، 8، 10، 12 میلی متر را نیز دارد و همچنین برای هر قطر باید قالب مخصوص خودش را استفاده شود .وزن این دستگاه حدود 275 کیلوگرم بوده و دارای کنترل سرعت دیجیتال می باشد.
دستگاه قرص ساز (پرس قرص) نیمه اتومات
با دستگاه قرص ساز نیمه اتومات می توان در هر دقیقه 30 عدد قرص تولید نمود .این دستگاه مناسب برای استفاده در مغازه و کارگاه بوده است.
قوانین صادرات تجهیزات پزشکی و دستگاه های قرص ساز
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در سال 1397 دستورالعملی را تحت عنوان “دستورالعمل صادرات تجهیزات پزشکی” منتشر کرد که قوانین لازم الاجرا در این زمینه را عنوان میکند. بخشی از این قوانین عبارتند از:
• وسیله پزشکی صادراتی باید دارای مجوز ساخت و پروانه ساخت باشد.
• صادرکننده باید قوانین و مقررات کشور مقصد برای صادرات را رعایت کند.
• صادرکننده باید شرکت خود را به عنوان صادرکننده ثبت کرده و تشکیل شناسنامه بدهد.
• طرحی تحت عنوان “طرح رتبه بندی صادرکنندگان” وجود دارد که توسط اداره کل تجهیزات پزشکی ارائه شده است و هر صادرکننده تجهیزات پزشکی باید در آن شرکت کند. این طرح در 4 رتبه (A، B، C و D) اجرا می شود.
• شرکت تولیدکننده تجهیزات پزشکی، در صورتی که قصد صادرات این تجهیزات را دارد، باید به جهت دریافت گواهینامه صادرات FSC یا همان (Free Sale Certificate) اقدام نماید.
• اگر محصول صادراتی، در کشور مقصد دچار اشکال و ایراد شده و این ایرادات محرز شوند، شرکت تولیدکننده یا صادرکننده موظف به پاسخگویی است. در غیر این صورت، پروانه صادراتی آن شرکت لغو خواهد شد.
• صادرات اقلام پزشکی که مواد اولیه یا قطعات یدکی آنها با ارز حمایتی وارد شده باشند، ممنوع است. مگر آنکه ارز مصرفی مواد اولیه، کمتر از 10 درصد قیمت نهایی محصول صادراتی باشد و صادرات آن موجب ارزآوری بالایی برای کشور شود.
• شرکت های صادرات تجهیزات پزشکی، می توانند به عنوان صادرکننده فعال شناخته شوند؛ به شرطی که در هر سال بیش از یک میلیون دلار صادرات داشته باشند یا به بیش از 10 کشور تجهیزات صادر کنند یا به اندازه 30 درصد محصولات توزیعی در بازار داخل را به خارج از کشور صادر کنند.
علاوه بر نکات ذکر شده، داشتن استانداردهای اتحادیه اروپا نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. در مرحله بعد، برای ترخیص تجهیزات صادراتی از گمرک، باید مجوزهای مختلفی از سازمان ملی استاندارد ایران، سازمان انرژی اتمی و سازمان مبارزه با مواد مخدر را اخذ کرد. ضمنا تمامی تجهیزات پزشکی صادراتی باید دارای کد IRC باشند و اثبات ایمنی تجهیزات صادراتی نیز، با ارائه مستندات و مدارک، امری ضروری است.
مدارک مورد نیاز برای اخذ مجوزهای صادرات تجهیزات پزشکی و دستگاه های قرص ساز
مجوزهای لازم برای شروع فرایند صادرات، نیازمند ارائه یک سری مدارک است:
• کارت بازرگانی حقوقی: کارت بازرگانی، مجوزی برای اشخاص حقیقی و حقوقی برای تجارت خارجی است. اعتبار کارت بازرگانی از زمان صدور یک سال است و برای تمدید آن همواره باید مراحل مشخصی را طی کرد. برای صدور کارت بازرگانی، مدارک مختلفی نیاز است که از جمله آنها میتوان به اصل گواهی عدم سوء پیشینه، اصل مفاصاحساب مالیاتی، اصل کارت پایان خدمت یا معافیت از خدمت برای آقایان و کد اقتصادی جدید اشاره کرد.
• گواهینامه FDA: از سازمان جهانی دارو و غذای آمریکا (Food and Drug Administration)
• گواهینامه CE استاندارد اروپا: محصولات فروخته شده در منطقه اقتصادی اروپا، باید منطبق با استانداردهای بهداشت، ایمنی و حفاظت از محیط زیست اروپا باشند.
• گواهینامه ISO
• لیبل کالا و کاتالوگ کالا
• کد GTIN (Global Trade Item Number): یک شناسه بین المللی، ارائه شده توسط سازمان جهانی GS1 است که در 150 کشور در سراسر جهان استفاده میشود.
• پروفرما اینویس (Proforma Invoice): یک سند تجاری برای استفاده در خرید و فروش های داخلی و خارجی است. ارائه پروفرما برای ترخیص کالا از گمرک ضروری است.
• گواهی بازرسی کالا یا تست ریپورت
• تعهد خدمات پس از فروش
مراحل صادرات دستگاه قرص ساز
معمولا از زمان اقدام به اخذ مجوزهای مربوطه برای صادرات تا مرحله نهایی، مسیر طولانی ای را باید طی کرد. اطلاع از نحوه صادرات دستگاه قرص ساز و مراحل مختلف آن قبل از ورود به این عرصه، دورنمای خوبی را از آنچه که با آن مواجه می شوید در اختیارتان قرار می دهد. این مراحل عبارتند از:
• ثبت نام در سامانه IMED از اداره کل تجهیزات پزشکی
• دریافت نمایندگی معتبر از یک شرکت خارجی
• دریافت تاییدیه از انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور
• ثبت کالای صادراتی و دریافت کد IRC
• ثبت نام در سامانه NTSW یا همان سامانه جامع تجارت
• دریافت مجوزهای خروج کالا و ارسال آن مجوزها به اداره کل تجهیزات پزشکی جهت تایید
• ارائه اظهارنامه به گمرک و دریافت شماره سریال کوتاژ
• دریافت تاییدیه سازمان غذا و دارو و ترخیص کالا از گمرک
یک نکته مهم برای صادرات تجهیزات پزشکی و دستگاه قرص ساز
صادرات تجهیزات پزشکی و دستگاه قرص ساز، یک زمینه تخصصی است و خریداران این عرصه، نیازمند دریافت اطلاعات کافی و دقیق از محصول مورد نیاز خود هستند. در نتیجه، صادرکننده این تجهیزات، بدون دانش کافی و دقیق درباره هر محصول خود و ویژگی های آن، نمیتواند بازاریابی مناسبی را برای محصول مورد نظرش انجام داده و فروش مناسبی داشته باشد.
آمار صادرات تجهیزات پزشکی ایران و جهان
در حال حاضر بیش از 1700 تولیدکننده مختلف در ایران، اقدام به تولید تجهیزات پزشکی می کنند. صادرات تجهیزات پزشکی ایران در حالی به عدد 30 میلیون دلار در سال 1400 رسیده که این عدد در سال 1398، برابر با 24 میلیون دلار بوده است. در سال 99 و پس از شیوع ویروس کرونا، این رقم با کاهشی 4 میلیون دلاری رو به رو شده بود. با توجه به حجم وسیع توزیع کنندگان و تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی در کشور، حتی 30 میلیون دلار نیز عدد بسیار کمی به نظر می رسد و می توان افزایش قابل توجهی را برای آن متصور بود. لازم به ذکر است که در ایران، بیش از 2500 شرکت توزیع کننده اقلام پزشکی، مشغول به فعالیت می باشند.
در دنیا نیز ارزش بازار تجهیزات پزشکی در سال 2021 چیزی حدود 550 میلیارد دلار بوده که تا سال 2022 به رقمی معادل با 577 میلیارد دلار رسیده است. پیش بینی می شود این رقم با روند فعلی رشد بازار، تا سال 2030 به 850 میلیارد دلار برسد.
شرکت صادرات تجهیزات پزشکی
صادرات تجهیزات پزشکی استانداردها و شرایط خاصی دارد و یک شرکت صادرات تجهیزات پزشکی، باید نسبت به این استانداردها آشنایی کامل داشته باشد. با توجه به این که تجهیزات پزشکی مستقیما با جان و سلامت انسان ها مرتبط هستند، اکثر کشورهای دنیا قوانین سختگیرانه ای را در رابطه با این تجهیزات وضع کرده اند. از این رو اگر به دنبال شرکتی هستید که صادرات تجهیزات پزشکی را برایتان آسان تر کند، باید از سابقه و عملکرد آن شرکت مطمئن باشید.
نتیجه گیری
با توجه به افزایش اهمیت درمان‌های سنتی و گیاهی در میان مردم و راه‌اندازی عطاری و تولید قرص‌های گیاهی، مهم‌ترین تجهیزات مورد نیاز برای تولید قرص، دستگاه قرص ساز است. دستگاه قرص ساز که جزئی از صنایع دارویی و تجهیزات پزشکی می باشد، از مهم‌ترین صنایع در تجارت امروزی بشر به لحاظ اثرگذاری بر سلامت انسان بوده و این صنایع به عنوان یکی از کلیدی‌ترین و عظیم‌ترین صنایع جهان مطرح می‌باشد. شناخت بازار صادراتی یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که قبل از تصمیم‌گیری در مورد هر گونه صادرات و وارد کردن کالا باید در نظر گرفته شود. شناخت بازار فرآیندی پیچیده و چالش‌برانگیز است و هنگامی که کالای مورد نظر تولید یا کالایی رقابتی به عنوان واسطه پیدا شد ،به کار می‌آید. شناخت بازار رقابتی با تحقیق و بررسی گسترده برای یافتن کشوری که می‌تواند میزبان خوبی برای کالا باشد شروع میشود. در اختیار داشتن چنین صنایعی به منزله یکی از معیارهای مهم توسعه یافتگی کشورها شناخته میشود. این صنایع در بازارهای جهانی متفاوت از سایر صنایع با فناوری پیشرفته می‌باشند، زیرا تابع تحقیقات نوآورانه، سرمایه‌گذاری و مقررات دولتی می‌باشند. هزینه سرمایه‌گذاری جهت ایجاد نوآوری در این صنایع با توجه به ماهیت آن بیشتر از سایر صنایع است.
در تولید اکثر محصولات این صنایع از فناوری ساخت بالا استفاده میشود به همین دلیل این صنعت در جرگه صنایع بالادستی و دانش‌بنیان طبقه‌بندی می‌گردد. به واسطه تخصصی بودن، تیراژ تولید مشخص و استفاده از تجهیزات ساخت فناوری بالا تولیدات این صنعت از ارزش افزوده بالاتری در مقایسه با تولیدات سایر صنایع با فناوری پیشرفته برخوردار هستند و اغلب واحدهای تولیدی این صنایع فاقد آلایندگی زیست محیطی در فرآیند تولید خود هستند و به دلیل ارتباط مستقیم با سلامت افراد جامعه نیازمند دقت لازم در پیاده‌سازی استانداردهای عملکردی، ایمنی و کیفی می‌باشند.
با توجه به سهم ناچیز ایران در جهان، ارتقای سطح فناوری و ارتباط دو حوزه مهندسی و پزشکی در بهبود صادرات این کالا می‌تواند موثر باشد. برخی از مشکلات این صنعت عبارت است از کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش صادرکنندگان، عدم حضور مستمر در نمایشگاه‌های معتبر خارجی و کمبود منابع مالی در جهت معرفی توانمندی‌های تولیدی صادراتی در بازارهای هدف، عدم امکان حضور در مناقصات کشورهای هدف، کمبود ارتباط بین این صنعت و صنایع پشتیبان بوده و با توجه به جوان بودن این صنعت در کشور و تلاش برخی از شرکت‌های تولیدکننده صادراتی در بازارهایی نظیر ایتالیا، فرانسه و آلمان، توجه و اختصاص حمایت‌های لازم به این صنعت در رشد و توسعه آن مثمرثمر خواهد بود.
